Inclusief PlatformChallenge

Wanneer er vanuit de overheid gepraat wordt over mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt gebeurt dit nog veel te vaak in cijfers; hoeveel kost het een gemeente wanneer er iemand in de bijstand zit en hoeveel kost het om deze mensen weer aan het werk te krijgen? Er wordt te weinig gekeken naar de mensen zelf en wat werk kan bijdragen aan hun leven. Om een andere kijk te krijgen op dit vraagstuk bezocht Sonia van Wenum, masterstudent sociale psychologie, het in 2017 opgerichte Scope. Scope is een sociale coöperatie, een plek waar mensen in de bijstand met behoud van hun uitkering en met gespecialiseerde ondersteuning een eigen onderneming kunnen starten. Dit artikel laat licht schijnen op de waarde van werk voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, met behulp van de verhalen van drie startende ondernemers en hoe zij vanuit de bijstand weer aan de slag zijn gegaan.

Platformwerk is een organisatievorm die over de hele arbeidsmarkt voorkomt en sterk in opkomst is. Sonia Sjollema, directeur van de NSvP, benadrukt dat het belangrijk blijft om de techniek en het gebruikte verdienmodel los van elkaar te zien. Platforms bieden een infrastructuur waarin vraag en aanbod gekoppeld worden, en kan zo worden ingezet dat er wél menswaardig werk ontstaat. “Om platformwerk inclusiever te maken of in te zetten als opstap naar de arbeidsmarkt kan je er zaken omheen organiseren, zoals goede begeleiding, een sociale context en mogelijkheden om te leren.”

Gemeentes lijken steeds meer interesse te tonen in het starten en ondersteunen van sociale coöperaties; werkplekken waarbij mensen met behoud van uitkering en zonder sollicitatieplicht hun eigen onderneming kunnen starten. Inmiddels zijn er meer dan 20 coöperaties, waar zo’n 194 mensen ondernemen naar vermogen en zo hun steentje bijdragen aan de participatiemaatschappij. De meeste coöperaties zijn gestart door ervaren ondernemers met een sociaal hart en hun aantal groeit gestaag.

Via CurrentFlex (onderdeel van het Rotterdamse CurrentWerkt) kunnen losse, kortlopende klussen gekoppeld worden aan een duurzaam arbeidsmarkttraject. ‘We hebben een leermeester om ervoor te zorgen dat werkzoekenden op meerdere terreinen ervaring op kunnen doen en zo ook via uiteenlopende tijdelijke en korter durende klussen uit de uitkering kunnen worden geholpen’, zegt Hilal Makhoukhi, oprichter en directeur van CurrentWerkt. ‘Het idee is dat onze platformwerkers duurzaam aan het werk blijven door verschillende tijdelijke klussen achter elkaar te plannen.’

Een online platform waarop alle sociale coöperaties hun diensten en producten kunnen aanbieden. Dát is LaNSCO United, een initiatief van het Landelijk Netwerk voor Sociaal Coöperatief ondernemerschap. Met het te ontwikkelen platform wordt het aanbod van sociale coöperaties in beeld gebracht en worden bedrijven en particulieren die sociaal willen inkopen, geholpen om geschikt aanbod te vinden. Een interview met Marcel Keyser, projectleider bij LaNSCO.

Steeds meer mensen doen werkervaring op via online platformen in de kluseconomie. Een van de grote knelpunten is dat platformwerkers hun data over reputatie en transacties niet kunnen gebruiken als bewijs van hun werkervaring, omdat de platformen de data voor zichzelf houden. Om de positie van platformwerkers op de arbeidsmarkt te versterken, starten zes klusplatformen een pilot, waarbij werkenden met één druk op de knop een digitaal getuigschrift kunnen downloaden. De verwachting is dat dit hun kansen op de arbeidsmarkt aanzienlijk vergroot. 

Hoe maken we beter gebruik van de potentiële meerwaarde van online arbeidsplatforms voor een meer inclusieve arbeidsmarkt? Dat was de vraag achter de challenge Inclusief Platformwerk die NSvP samen met SBCM organiseerden. Op 9 juli 2021 maakte een jury de drie winnaars bekend uit de overgebleven tien initiatieven. De winnaars zijn: Professional Outsider Consultancy (Martijn Arets), CurrentWerkt (Hilal Makhoukhi) en LaNSCO United (Marcel Keyser). Zij ontvangen een innovatiesubsidie om hun ideeën in de praktijk te gaan uitvoeren.