Stadsjongeren opgeleid tot zelfredzaamheidsgids

YQ Lifechanging Mindset

Veerkracht en zelfredzaamheid voor zachte landing in de maatschappij

"Om te overleven gaat het vaak niet om je fysiek, maar juist om je zachte kant; je mindset is minstens zo belangrijk." Een adaptieve mindset en zelfredzaamheid is waar het om draait. "De vaardigheid om ook onder spanning te kunnen blijven denken en schakelen en zo adequaat te kunnen reageren op de snel veranderende buitenwereld." Een interview met Johan Hoogendijk van de Fynder Foundation. Samen met Marco Koning van StoryConnect runt hij het project YQ Lifechanging Mindset.

Naast IQ en EQ is er nu dus ook YQ, spreek uit: Waai Kjoe, een set mentale basisvaardigheden voor Rotterdamse jongeren. Daarmee kunnen ze straks, na hun opleiding, met meer houvast de eerste stappen naar werk of een baan zetten. Het is aan het begin van het interview wel even wennen aan het woordgebruik van Johan Hoogendijk. Veel Engels. Heel veel Engels. Johan is de creative founder van de Fynder Foundation, een social enterprise die mensen en organisaties traint om, via een adaptieve mindset, beter voorbereid te zijn op tegenslagen of een crisis. Heel specifiek leidt ze daarbij ook achtergestelde stadsjongeren op tot zelfredzaamheidsgids. De trainingen zijn evidence- & story-based en hebben volop aandacht voor soft skills. Tegelijk is misschien juist door al dat Engels wel duidelijk in elke hoek we de drijvende kracht achter het project YQ Lifechanging Mindset moeten zoeken.

Survival en noodpakket

De naam Fynder komt van Pathfinder of Verkenner, het wagentje dat in 1997 rondjes reed over de planeet Mars. Behalve veel onderzoek en metingen stuurde het indrukwekkende foto’s van de rode planeet naar de aarde. Johan Hoogendijk zelf is vroeger ook verkenner geweest bij Scouting Nederland. Hij liep, zoals elke militaire verkenner, altijd met een zakmes en een touwtje in zijn broekzak. “Survivals, adventures, overleven, noodpakket, vuurtje stoken, dat is mijn passie”, zegt hij. Niet verwonderlijk dus dat hij na zijn opleiding en dienstplicht beroepsmilitair werd. Johan belandde in voormalig Joegoslavië, bij de Luchtmobiele Brigade en werd later trainer voor de Politieacademie. Op zijn LinkedIn-pagina komen ook functienamen voor als vuurmaker en outdoor teamtrainer. Een collega noemt hem daar ‘een warme persoonlijkheid… zou het doordat vuur komen?’; een ander kwalificeert hem als ‘een bevlogen strijder, met tomeloze energie en de wil om mensen iets bij te brengen.’

Zachte kant en mindset

Geen stoere man van staal dus, die Johan Hoogendijk: “Om te overleven gaat het vaak niet om je fysiek, maar juist om je zachte kant. Bij survivals gaat veel aandacht uit naar het ideale noodpakket, maar je mindset is minstens zo belangrijk. Want wat doet het met je als je jezelf met zo’n zakmes flink in de vingers snijdt. Hoe reageer je in spannende situaties?”

“Zelfredzaamheid, daar gaat het om”, benadrukt Johan Hoogendijk. Het is een belangrijke aanvulling op die andere moderne vaardigheden: creatief en kritisch zijn, kunnen samenwerken met collega’s en problemen oplossen. Onder alle omstandigheden en dus ook in situaties waarbij je onder spanning moet werken of in echte noodsituaties. “Want dat is de mentaliteit die de maatschappij en straks ook de toekomstige werkgever vraagt”, zo zegt hij. (Het zijn kwalificaties die vaak terugkomen als het gaat om de ideale werknemer van de toekomst. Een mooi punt om later nog eens onder de loep te nemen.)

Fynder Foundation traint jongeren juist op dat soort ‘softe’ aspecten. Ze leren daardoor om niet louter impulsief te handelen, maar juist om bewust keuzes te maken. Nadenken bij wat je doet dus. Dit zelfreguleren en aanpassen aan wat onder de gegeven omstandigheden het beste is, wordt ook wel een ‘adaptieve mindset’ genoemd. Hoogendijk: “Aan IQ en EQ voegen wij YQ toe. Het is de quotiënt die je mate zelfredzaamheid  en veerkracht meet. Anders gezegd: welk gedrag vertoon jij in een noodsituatie? De Y is internationaal bekend als noodsignaal en ook als gidssymbool en vind je daarom terug in het project-logo.”

Stoppen - Denken - Doen

Eerst denken, dan doen, zo luidt de tegeltjeswijsheid uit grootmoeders tijd. Fynder borduurt daarop voort en noemt het STOP. De vier letters staan voor achtereenvolgens (en weer in het Engels): Stop - Think - Observe - Plan. De vaardigheid om ook onder spanning te kunnen blijven denken en schakelen en zo adequaat te kunnen reageren op de snel veranderende buitenwereld. Van gevoel en gedachte naar gedrag. Op die manier voorkom je stress.

Project krijgt langzaam vorm

“Ons project gaat langzaam de goede kant op”, zegt Johan Hoogendijk eerlijk. Hij is wat voorzichtig als hij terugkijkt op de eerste maanden na de ontlading rond het toekennen van de SkiLLLs Challengeprijs, afgelopen zomer. De aanloop verliep niet zoals gewenst. Veel vertraging, vooral door gebeurtenissen in de persoonlijke sfeer. “Maar gelukkig zijn we zijn nu aan het versnellen en dat is meteen heel uitdagend”, zo laat hij de somberheid achter zich. “Eind januari beginnen we met een groep van 24 kwetsbare jongeren uit het centrum van de stad. Na afloop van de trainingsweken zijn de jongeren niet langer een probleemgroep of achtergesteld, maar juist kansrijk en hebben ze een uitdaging. Ze mogen zich dan ‘zelfredzaamheidsgids’ noemen en zijn, als ambassadeur of buddy, de linking-pin naar andere jongeren in hun omgeving. Dit project loopt tot 2020.”

“Daarna, in februari, gaan we een pilot draaien in samenwerking met het Techniek College Rotterdam: een mbo-opleiding van Zadkine en Albeda die te maken heeft met een flinke schooluitval en desinteresse onder studenten. De pijlen zijn tegelijk ook gericht op docenten. Logisch, want ook zij moeten die 21e eeuwse vaardigheden onder de knie krijgen.” Als die proef slaagt, wordt die de komende jaren herhaald en uitgebreid naar andere studierichtingen.

Aandacht voor het brein

Bij Hoogendijk leven rond schooluitval veel vragen: “Hoe komt het dat een grote groep jongeren in het mbo de weg totaal kwijt raakt? Op zich leven we toch in een land van overvloed, met basisbehoeften, basiszekerheden en veiligheid voor iedereen. Kennelijk niet dus. Wat gebeurt er in het brein van jongeren? Is de stap vanuit het voortgezet onderwijs naar mbo voor velen soms te groot?” Die paar kennismakingsweken aan het begin van het schooljaar zijn in zijn ogen niet genoeg, want: “al heel gauw schakelen we dan door naar cognitief onderwijs. Terwijl de hersenen er misschien nog helemaal niet klaar voor zijn. Hoe zit het precies met de spanning rond examens. We weten er eigenlijk nog bar weinig van af.”

Dit geldt trouwens voor álle jongeren, ongeacht het opleidingsniveau. Hoogendijk neemt de studenten van het Eindhovense Solar Team als voorbeeld: “Ondanks al hun technische know-how blijft de vraag: hoe gaat zo’n hoogbegaafde chauffeur met de spanning om als-ie ineens een kangoeroe voor zijn zonneauto krijgt? Hoe adaptief is zijn of haar mindset op dat moment?”

Johan Hoogendijk vervolgt: “Ook over werken in de toekomst bestaat veel onzekerheid. De enige zekerheid die we hebben is dat alles anders is. Met nieuw werk, nieuwe banen en met nog niet bestaande functies. Hoe ga je met dat soort onzekerheden om? Dat is super belangrijk en daarom staat het brein centraal in onze aanpak.”

Rotterdam onder water

Een belangrijk onderdeel van de YQ-pilot voor mbo-leerlingen wordt een boardgame - een online bordspel - waarin wordt gesimuleerd dat Rotterdam als gevolg van de zeespiegelstijging plots onder water komt te staan. In plaats van totale paniek leren de jeugdige deelnemers dan om met 21 st century skills het hoofd boven water te houden. Het moet hen een lifechanging mindset bezorgen.

Vier samenwerkingspartners

Johan’s Fynder Foundation werkt voor het SkiLLLs-project samen met enkele andere organisaties. Als eerste De Jonge Krijger die helpt bij het maken van studiekeuze en toekomstig werk. Daarnaast Seedz-jeugdzorg en Dok21, een Rotterdamse organisatie op het gebied van jeugd- en jongerenwerk met focus op 21e eeuwse vaardigheden. En tot slot StoryConnect, de wetenschappelijke projectpartner die via ervaringsverhalen van betrokkenen de impact van het project op de jongeren gaat meten.

Voor de begeleiding van de jonge deelnemers aan het SkiLLLs-project is Fynder nog op zoek naar enkele stagiairs uit de studierichting Organisatiepsychologie of Gedragswetenschap. Wie durft?


Dit is één van een reeks artikelen over projecten van de SkiLLLs Challenge 2017. Niet alleen het wie, wat en waar worden belicht, minstens zo interessant is het hoe & waarom. Dat gebeurt via interviews - chats - met de challengers: inspirerende mensen die dagelijks actief zijn om de prijswinnende initiatieven vorm te geven. Dit keer Johan Hoogendijk van de Fynder Foundation. Samen met Marco Koning van StoryConnect runt hij het project YQ Lifechanging Mindset. Volg dit project op onze Omkeringswebsite.

Thema's

Onderwerpen

Sprekers en experts

Laura Lamers

Inclusief Platformwerk: drie initiatieven, een veelvoud aan inzichten

Hoe maken we beter gebruik van de potentiële meerwaarde van online arbeidsplatforms voor een meer inclusieve arbeidsmarkt? Die vraag stond centraal in de ‘challenge Inclusief Platformwerk’ van NSvP en SBCM, van waaruit drie initiatieven (KlusCV, CurrentWerkt! en LaNSCO United) kansen en obstakels hebben verkend. 
De presentatie van Laura biedt een kijkje in de lessen die zijn opgedaan in het monitoren van de drie challenge initiatieven. Specifiek wordt ingegaan op de kansen van platformwerk voor mensen met een kwetsbare positie op de arbeidsmarkt, en de rol die platformtechnologie kan spelen om kansen voor inclusie te vergroten. Hiermee biedt de presentatie een eerste indruk van de inzichten die worden gedeeld in het boek ‘Inclusief Platformwerk’. 

Laura Lamers is PhD onderzoeker aan de Universiteit Twente, faculteit Faculteit Behavioural, Management and Social Sciences. Haar focus ligt op het snijvlak van technologie en samenleving, meer specifiek menselijke waardigheid. 

Niels Arntz

In een vraaggesprek met Luc Dorenbosch (NSvP) zet Niels uiteen hoe hij als platformondernemer in Nederland aankijkt tegen de ontwikkelingen binnen platformwerk. Hoe luister je als platform naar de mensen die via je platform werken? Wat kunnen samenwerkingen tussen platforms en overheid opleveren? Wat denkt Niels over de kans van slagen van platformwerk, ook als mensen niet geheel zelfstandig kunnen werken? Kan het breder of anders dan nu het geval is? Hoe hij zou willen dat het debat over platformwerk gevoerd zou worden voor meer innovatie op de arbeidsmarkt? 

Niels Arntz is medeoprichter van horecaplatform Temper.

Muriel Serrurier Schepper

Ontdek de kracht van data labeling: kansen voor een diverse en inclusieve arbeidsmarkt

(duopresentatie met Marjolein Grootjen)

In deze sessie ontdekken we hoe mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt de kans krijgen om zichzelf opnieuw te positioneren op de arbeidsmarkt door middel van data labeling in een kantooromgeving. Onder de begeleiding van een deskundige jobcoach werken ze in het AI Annotatie Lab aan hun vaardigheden en persoonlijke ontwikkeling om zo de weg naar de arbeidsmarkt te vinden. Tijdens de sessie wordt uitgelegd hoe dit project tot stand is gekomen en wat de werkzaamheden precies inhouden. 
Deze sessie biedt een inspirerend verhaal over hoe een nieuw soort werk kan bijdragen aan een inclusieve en rechtvaardige samenleving. Kom langs en laat je inspireren!

Muriël Serrurier Schepper is zelfstandig ondernemer, expert in data en artificial intelligence met een achtergrond in arbeids- en organisatiepsychologie. Zij is auteur van het boek Artificial Intelligence In Actie en leidt het AI Annotatie Lab.  

Marjolein Grootjen

Ontdek de kracht van data labeling: kansen voor een diverse en inclusieve arbeidsmarkt

(duopresentatie met Muriel Serrurier Schepper)

Als jobcoach bij het AI Annotatie Lab vanuit Regio Gooi en Vechtstreek begeleidt Marjolein de kandidaten die zichzelf hebben aangemeld of aangemeld zijn vanuit de verschillende gemeenten. In een traject van 6 maanden vanuit een veilige werkomgeving gaat zij samen met de kandidaat de werknemers- en sociale vaardigheden trainen. Zo komt de kandidaat erachter wat zijn intrinsieke motivatie is om te gaan werken. Tijdens deze sessie deelt ze haar persoonlijke ervaringen en laat ze zien hoe ze deelnemers stap voor stap helpt om verder te komen. Ook wordt besproken waarom dit werk bij uitstek geschikt is voor bepaalde doelgroepen.

Marjolein Grootjen is jobcoach bij WerkgeversServicepunt Regio Gooi en Vechtstreek.

Muriel en Marjolein doen samen 1 sessie

Jessica de Ruijter - Lansco

Platformwerk opzetten vanuit de coöperatieve gedachte

(duopresentatie met Leo Beekmans)

Hoe kan werken vinden via een platform nieuwe kansen bieden voor participatie en inclusie? 
In deze inspiratiesessie komen twee voorbeelden voorbij hoe de platformtechnologie vanuit de coöperatieve gedachte wordt ingezet om mensen met een uitkering te helpen met het verkrijgen van nieuwe opdrachten en werkzaamheden. Leo Beekmans van BridgeWorks en Jessica de Ruijter van LaNSCO United vertellen waarom zij deze platformen hebben opgezet, wie zij daarmee bereiken en welke nieuwe kansen deze platformen bieden voor een inclusieve arbeidsmarkt. Ook gaan ze in op hoe zo’n platform werkt in samenwerking met een sociale coöperatie, en wat hun ervaringen en geleerde lessen zijn.

Jessica de Ruijter is directeur van LaNSCO en medeoprichter van sociale coöperatie de Blauwe Paraplu.

Leo Beekmans

(duopresentatie met Jessica de Ruijter)

Leo Beekmans is arbeidsdeskundige, re-integratieconsulent, coach bij WerkmansMobiliteit en bij BridgeWorks

Robbert Boonk

Het beste wat je iemand kunt geven is een kans!

(duopresentatie met Laurens Waling)

Een matching platform voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt - zonder de oneerlijke concurrentie van mensen zonder beperking. Een matching platform waar werkgevers hun vacature en hun organisatie moeten toetsen op beperkende factoren. Alleen zo ontstaan er matches zonder beperkingen. Robbert Boonk ontwikkelde dit initiatief samen met vijf internationale partners, en inmiddels is het systeem bijna operationeel. In hun zoektocht kwamen ze het hightech platform van 8Vance tegen, waar matches worden gemaakt met behulp van Artificial Intelligence (AI). Kandidaten maken een zogenaamd ‘Ability Profile’ aan en dat doet de werkgever ook voor zijn vacature. 

Het systeem Work 4 Everyone is bijna klaar. In deze sessie laat Robbert Boonk aan de hand van de proefversie alvast zien hoe het werkt. Robbert en Laurens vertellen wat het is, hoe het werkt en wat de impact hiervan kan zijn. 

Robbert Boonk is directeur van de PHH Academie (opleider van gecertificeerde jobcoaches) en mede-initiator van matching platform Work 4 Everyone.

Laurens Waling

(duopresentatie met Robbert Boonk)

Laurens Waling is organisatievernieuwer en Chief Evangelist bij 8vance Matching Technologies.

Over NSvP

De NSvP maakt zich hard voor een menswaardige toekomst van werk. We stellen de vraag hoe de arbeidsmarkt van morgen eruit ziet en onderzoeken hoe werk zodanig kan worden ingericht dat het bijdraagt aan de menselijke waarden en behoeften. We zijn een onafhankelijke stichting. We financieren als vermogensfonds innovatieve projecten op het snijvlak van mens, werk en organisatie.

Rijnkade 88
6811 HD Arnhem
info@nsvp.nl
026 - 44 57 800

 

Vind ons op Facebook
Volg ons