Kan de platformeconomie worden ingezet ten gunste van de platformwerker? Om tot juiste inzichten te komen over de mogelijkheden van de platformeconomie voor menswaardig werk, is het zaak om te kijken voorbij de oppervlakkige stereotypering. Ook vanuit de wetenschap is er veel aandacht voor de ontwikkelingen rond platformwerk. Als we de waarde van platformwerk willen benutten, goed voor het welzijn van de mensen die er werken, welke aanpassingen zijn dan nodig? Wat zijn de gebreken en mogelijkheden van platformwerk voor een menswaardige toekomst van de arbeidsmarkt?
Hoe zet je platformen in bij het creëren van waardevol, menswaardig werk?
Hoe zet je platformen in bij het creëren van waardevol, menswaardig werk?
Platformwerk is een organisatievorm die over de hele arbeidsmarkt voorkomt en sterk in opkomst is. Sonia Sjollema, directeur van de NSvP, benadrukt dat het belangrijk blijft om de techniek en het gebruikte verdienmodel los van elkaar te zien. Platforms bieden een infrastructuur waarin vraag en aanbod gekoppeld worden, en kan zo worden ingezet dat er wél menswaardig werk ontstaat. “Om platformwerk inclusiever te maken of in te zetten als opstap naar de arbeidsmarkt kan je er zaken omheen organiseren, zoals goede begeleiding, een sociale context en mogelijkheden om te leren.”
Platformwerker Martijn Müller: ‘Dit is hoe ik mijn geld wil verdienen’
Platformwerker Martijn Müller: ‘Dit is hoe ik mijn geld wil verdienen’
Om platformwerk en platformwerkers een duurzame plaats in onze arbeidsmarkt te geven, is het nodig om te luisteren naar de platformwerkers zelf. Gelukkig gebeurt dat volgens freelance platformwerker Martijn Müller steeds vaker. Hij bezorgt al vijf jaar maaltijden en is oprichter van het Nijmeegse coöperatieve maaltijdbezorgplatform bestellenbij.nl. Zijn visie in een notendop: neem platformwerk serieus en maak het waar nodig eerlijker.
'Het beeld van platformwerk is nog te eenzijdig’
'Het beeld van platformwerk is nog te eenzijdig’
Volgens hoogleraar Ferry Koster is het beeld van platformwerk nog te eenzijdig en ligt de nadruk vooral op de negatieve effecten. “Deze vorm van werken brengt niet alleen risico’s met zich mee, het biedt zeker ook kansen.” Dat de gevolgen van verschillende soorten platformwerk in Nederland groot zijn voor zowel werkenden, organisaties als de maatschappij staat als een paal boven water. Volgens Koster is het belangrijk dat er een afgewogen beeld wordt geschetst. Daarbij zijn een aantal subthema’s te onderscheiden.
De uitdagingen en kansen van platformwerk in beeld
De uitdagingen en kansen van platformwerk in beeld
De opkomende platformeconomie bepaalt steeds meer de toekomst van werk. Platformwerk biedt kansen, maar brengt ook uitdagingen met zich mee. Op 16 februari 2023 organiseerden NSvP en het Tijdschrift voor Arbeidsvraagstukken het symposium "Platformwerk in goede banen" om het debat over platformwerk en de platformeconomie in een bredere kring te voeren. Wetenschappers, beleidsmakers, professionals, platformbeheerders en werkgevers- en werknemersorganisaties kwamen bijeen om te debatteren over de gevolgen van de platformeconomie voor menswaardig werk.
Sociale coöperaties en de waarde van werk
Sociale coöperaties en de waarde van werk
Wanneer er vanuit de overheid gepraat wordt over mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt gebeurt dit nog veel te vaak in cijfers; hoeveel kost het een gemeente wanneer er iemand in de bijstand zit en hoeveel kost het om deze mensen weer aan het werk te krijgen? Er wordt zo te weinig gekeken naar de mensen zelf en wat werk kan bijdragen aan hun leven. Om een andere kijk te krijgen op dit vraagstuk bezocht Sonia van Wenum, masterstudent sociale psychologie, het in 2017 opgerichte Scope. Scope is een sociale coöperatie, een plek waar mensen in de bijstand met behoud van hun uitkering en met gespecialiseerde ondersteuning een eigen onderneming kunnen starten.
Digitale platformen en de problematiek van onbetaald werk
Digitale platformen en de problematiek van onbetaald werk
Er is veel te doen over de arbeidsomstandigheden van platformwerkers, en de rol die de platforms en algoritmes achter de platforms hierin spelen. In dit artikel zetten Valeria Pulignano en Milena Franke (Katholieke Universiteit Leuven) uiteen welke invloed algoritmes hebben op het werk van platformwerkers en waarom de ongelijke toegang tot informatie een risico vormt voor de werkenden.
Platformwerkers duurzaam aan het werk door tijdelijke klussen te stapelen
Platformwerkers duurzaam aan het werk door tijdelijke klussen te stapelen
Via CurrentFlex (onderdeel van het Rotterdamse CurrentWerkt) kunnen losse, korte klussen gekoppeld worden aan een duurzaam arbeidsmarkttraject. ‘We hebben een leermeester om ervoor te zorgen dat werkenden op verschillende terreinen ervaring op kunnen doen en via tijdelijke en kortere klussen uit de uitkering worden geholpen’, zegt Hilal Makhoukhi. ‘Het idee is dat onze platformwerkers duurzaam aan het werk blijven door verschillende tijdelijke klussen achter elkaar te plannen.’
De waarde van werk in de platformeconomie
De waarde van werk in de platformeconomie
Als wij ons hard willen maken voor waardevol werk in een digitale wereld, waarin platforms in toenemende mate vraag en aanbod op de arbeidsmarkt aan elkaar verbinden, moet eerst duidelijk worden waar precies de schoen wringt. In een reeks artikelen wordt stap voor stap ingegaan op de gebreken en mogelijkheden van platformwerk, gekoppeld aan menselijke basisbehoeften. Een introductie.
Leren en ontwikkelen in platformwerk. Kan dat?
Leren en ontwikkelen in platformwerk. Kan dat?
Kun je als platformwerker leren en ontwikkelen? Arbeidsplatforms hebben de schijn tegen als het gaat om hun aandacht voor de ontwikkelbehoeftes van de individuele, vaak anonieme uitvoerders van werk. Toch doen ook arbeidsplatforms vaak wel iets aan instructie, online training of ontwikkeling. Deel 2 over Werken in de platformeconomie: over (informeel) leren, certificeren, vaardigheden ontwikkelen.
Autonomie en flexibiliteit in platformwerk. Vogelvrij?
Autonomie en flexibiliteit in platformwerk. Vogelvrij?
De platformeconomie wordt vaak geprezen om de grote autonomie en flexibiliteit die platformwerkers zouden genieten. Maar is dit wel echt het geval? Zijn platformwerkers wel echt in staat autonome keuzes te maken? En hoe neem je je goede reputatie mee naar een ander platform?
Verbondenheid en identiteit in platformwerk. Lukt dat?
Verbondenheid en identiteit in platformwerk. Lukt dat?
Werken in de platformeconomie betekent dat je werkt, aangestuurd of gematched wordt via computer, app of AI. Het lijkt erop of mensen vooral in hun eentje arbeid verrichten – zonder collega’s of managers. Los van een sociale werkomgeving. Of platformwerk kan voorzien in de menselijke behoefte van verbondenheid is dus een interessante kwestie.Kan het werken voor arbeidsplatforms iemand een positieve werkidentiteit verlenen? Of ben je voornamelijk een paar benen, handen en een hoofd?
Met KlusCV meer loopbaankansen voor platformwerkers?
Met KlusCV meer loopbaankansen voor platformwerkers?
Steeds meer mensen doen werkervaring op via online platformen in de kluseconomie. Een van de grote knelpunten is dat platformwerkers hun data over reputatie en transacties niet kunnen gebruiken als bewijs van hun werkervaring, omdat de platformen de data voor zichzelf houden. Om de positie van platformwerkers op de arbeidsmarkt te versterken, starten zes klusplatformen een pilot, waarbij werkenden met één druk op de knop een digitaal getuigschrift kunnen downloaden. De verwachting is dat dit hun kansen op de arbeidsmarkt aanzienlijk vergroot.
Ontwerp van inclusief platformwerk: Een ecosysteem benadering (Jeroen Meijerink, UTwente)
Ontwerp van inclusief platformwerk: Een ecosysteem benadering (Jeroen Meijerink, UTwente)
Online klusplatformen zoals Deliveroo en Helpling zijn arbeidsmarktintermediairs die met behulp van informatietechnologie vraag en aanbod voor tijdelijke arbeid bijeenbrengen. Het idee is dat zo de drempels voor arbeidsparticipatie worden verlaagd. Maar de risico’s, zoals verslechtering van arbeidsvoorwaarden, moeten we niet niet uit het oog verliezen. Dit werpt de vraag op in welke gevallen online klusplatformen daadwerkelijk verbeteringen bieden voor werkenden met een afstand tot de arbeidsmarkt. Jeroen Meijerink (UTwente) formuleerde in dit paper criteria voor het ontwerp van een inclusief klusplatform.
Raamwerk inclusief platformwerk: Kansen en uitdagingen voor het inclusief maken van platformwerk (TNO)
Raamwerk inclusief platformwerk: Kansen en uitdagingen voor het inclusief maken van platformwerk (TNO)
Position paper door Drs. Sarike Verbiest en Dr. Hardy van de Ven (beiden TNO): een handzaam raamwerk als je platformwerk inclusief en bevorderlijk voor de inzetbaarheid van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt zou willen maken. Wat zijn de factoren die aandacht moet krijgen om werk geschikt te maken voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt? Vervolgens gaan ze dieper in op de vele verschijningsvormen en kenmerken van platformwerk en welke kansen en uitdagingen voor inclusiviteit hieraan verbonden zijn.
Hoe AI een hele arbeidersklasse onzichtbaar maakte
Hoe AI een hele arbeidersklasse onzichtbaar maakte
De 'dirty little secret' van AI vraagt om een nieuw gesprek over de toekomst van werk, en hoe mens en machine daarin samenwerken. Met de installatie Guest Worker maken we de verborgen arbeidersklasse zichtbaar. Het maakt ook duidelijk dat hier van een evenwichtige samenwerking tussen mens en machine geen sprake is. Voor de menselijke werkers ontbreken er mogelijkheden om hun menselijke meerwaarde tot uitdrukking te brengen, waardoor inclusiviteit en diversiteit loze begrippen worden.
CLICK, CLICK, CLICK, REPEAT: Welkom in the clickwork-zone
CLICK, CLICK, CLICK, REPEAT: Welkom in the clickwork-zone
De ontelbare onzichtbare clickworkers verdienen een (meestal klein) inkomen met het uitvoeren van microtasks. Ruben van de Ven en Merijn van Moll bestudeerden in opdracht van SETUP en NSvP de wereld van clickwork en maakten een eerste installatie met de titel Guest Worker, om deze onzichtbare arbeidersklasse zichtbaar te maken. Vervolgens ontwikkelden ze Auto-accept: "Het brengt je in 'the clickwork-zone."
Schijn-autonomie voor fietskoeriers in gig-economy
Schijn-autonomie voor fietskoeriers in gig-economy
Floris de Krijger onderzocht de manipulatieve controlesystemen van online platform bezorgdiensten als Deliveroo and Uber Eats. Omdat fietskoeriers de hele dag door allerlei kleine keuzes maken, krijgen zij het gevoel meer invloed te hebben op de hoogte van hun inkomen dan in werkelijkheid het geval is. "Ik was vaak geneigd mijn lage inkomen te relateren aan de werkstrategieën die ik elke dag toepaste op de fiets, in plaats van verhaal te halen bij mijn platform-werkgevers zelf.”
Sociale coöperaties werken samen via platform voor meer social impact
Sociale coöperaties werken samen via platform voor meer social impact
Een online platform waarop alle sociale coöperaties hun diensten en producten kunnen aanbieden. Dát is LaNSCO United, een initiatief van het Landelijk Netwerk voor Sociaal Coöperatief ondernemerschap. Met het te ontwikkelen platform wordt het aanbod van sociale coöperaties in beeld gebracht en worden bedrijven en particulieren die sociaal willen inkopen, geholpen om geschikt aanbod te vinden. Een interview met Marcel Keyser, projectleider bij LaNSCO.
Dit zijn de winnaars van de challenge Inclusief Platformwerk
Dit zijn de winnaars van de challenge Inclusief Platformwerk
Hoe maken we beter gebruik van de potentiële meerwaarde van online arbeidsplatforms voor een meer inclusieve arbeidsmarkt? Dat was de vraag achter de challenge Inclusief Platformwerk die we samen met SBCM organiseerden. Op 9 juli 2021 maakte een jury de drie winnaars bekend uit de geselecteerde tien initiatieven. De winnaars zijn: Professional Outsider Consultancy (Martijn Arets), CurrentWerkt (Hilal Makhoukhi) en LaNSCO (Marcel Keyser). Zij ontvangen een innovatiesubsidie om hun ideeën in de praktijk op te zetten.
Artikelen
Links
Laura Lamers
Inclusief Platformwerk: drie initiatieven, een veelvoud aan inzichten
Hoe maken we beter gebruik van de potentiële meerwaarde van online arbeidsplatforms voor een meer inclusieve arbeidsmarkt? Die vraag stond centraal in de ‘challenge Inclusief Platformwerk’ van NSvP en SBCM, van waaruit drie initiatieven (KlusCV, CurrentWerkt! en LaNSCO United) kansen en obstakels hebben verkend.
De presentatie van Laura biedt een kijkje in de lessen die zijn opgedaan in het monitoren van de drie challenge initiatieven. Specifiek wordt ingegaan op de kansen van platformwerk voor mensen met een kwetsbare positie op de arbeidsmarkt, en de rol die platformtechnologie kan spelen om kansen voor inclusie te vergroten. Hiermee biedt de presentatie een eerste indruk van de inzichten die worden gedeeld in het boek ‘Inclusief Platformwerk’.
Laura Lamers is PhD onderzoeker aan de Universiteit Twente, faculteit Faculteit Behavioural, Management and Social Sciences. Haar focus ligt op het snijvlak van technologie en samenleving, meer specifiek menselijke waardigheid.
Niels Arntz
In een vraaggesprek met Luc Dorenbosch (NSvP) zet Niels uiteen hoe hij als platformondernemer in Nederland aankijkt tegen de ontwikkelingen binnen platformwerk. Hoe luister je als platform naar de mensen die via je platform werken? Wat kunnen samenwerkingen tussen platforms en overheid opleveren? Wat denkt Niels over de kans van slagen van platformwerk, ook als mensen niet geheel zelfstandig kunnen werken? Kan het breder of anders dan nu het geval is? Hoe hij zou willen dat het debat over platformwerk gevoerd zou worden voor meer innovatie op de arbeidsmarkt?
Niels Arntz is medeoprichter van horecaplatform Temper.
Muriel Serrurier Schepper
Ontdek de kracht van data labeling: kansen voor een diverse en inclusieve arbeidsmarkt
(duopresentatie met Marjolein Grootjen)
In deze sessie ontdekken we hoe mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt de kans krijgen om zichzelf opnieuw te positioneren op de arbeidsmarkt door middel van data labeling in een kantooromgeving. Onder de begeleiding van een deskundige jobcoach werken ze in het AI Annotatie Lab aan hun vaardigheden en persoonlijke ontwikkeling om zo de weg naar de arbeidsmarkt te vinden. Tijdens de sessie wordt uitgelegd hoe dit project tot stand is gekomen en wat de werkzaamheden precies inhouden.
Deze sessie biedt een inspirerend verhaal over hoe een nieuw soort werk kan bijdragen aan een inclusieve en rechtvaardige samenleving. Kom langs en laat je inspireren!
Muriël Serrurier Schepper is zelfstandig ondernemer, expert in data en artificial intelligence met een achtergrond in arbeids- en organisatiepsychologie. Zij is auteur van het boek Artificial Intelligence In Actie en leidt het AI Annotatie Lab.
Marjolein Grootjen
Ontdek de kracht van data labeling: kansen voor een diverse en inclusieve arbeidsmarkt
(duopresentatie met Muriel Serrurier Schepper)
Als jobcoach bij het AI Annotatie Lab vanuit Regio Gooi en Vechtstreek begeleidt Marjolein de kandidaten die zichzelf hebben aangemeld of aangemeld zijn vanuit de verschillende gemeenten. In een traject van 6 maanden vanuit een veilige werkomgeving gaat zij samen met de kandidaat de werknemers- en sociale vaardigheden trainen. Zo komt de kandidaat erachter wat zijn intrinsieke motivatie is om te gaan werken. Tijdens deze sessie deelt ze haar persoonlijke ervaringen en laat ze zien hoe ze deelnemers stap voor stap helpt om verder te komen. Ook wordt besproken waarom dit werk bij uitstek geschikt is voor bepaalde doelgroepen.
Marjolein Grootjen is jobcoach bij WerkgeversServicepunt Regio Gooi en Vechtstreek.
Muriel en Marjolein doen samen 1 sessie
Jessica de Ruijter - Lansco
Platformwerk opzetten vanuit de coöperatieve gedachte
(duopresentatie met Leo Beekmans)
Hoe kan werken vinden via een platform nieuwe kansen bieden voor participatie en inclusie?
In deze inspiratiesessie komen twee voorbeelden voorbij hoe de platformtechnologie vanuit de coöperatieve gedachte wordt ingezet om mensen met een uitkering te helpen met het verkrijgen van nieuwe opdrachten en werkzaamheden. Leo Beekmans van BridgeWorks en Jessica de Ruijter van LaNSCO United vertellen waarom zij deze platformen hebben opgezet, wie zij daarmee bereiken en welke nieuwe kansen deze platformen bieden voor een inclusieve arbeidsmarkt. Ook gaan ze in op hoe zo’n platform werkt in samenwerking met een sociale coöperatie, en wat hun ervaringen en geleerde lessen zijn.
Jessica de Ruijter is directeur van LaNSCO en medeoprichter van sociale coöperatie de Blauwe Paraplu.
Leo Beekmans
(duopresentatie met Jessica de Ruijter)
Leo Beekmans is arbeidsdeskundige, re-integratieconsulent, coach bij WerkmansMobiliteit en bij BridgeWorks
Robbert Boonk
Het beste wat je iemand kunt geven is een kans!
(duopresentatie met Laurens Waling)
Een matching platform voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt - zonder de oneerlijke concurrentie van mensen zonder beperking. Een matching platform waar werkgevers hun vacature en hun organisatie moeten toetsen op beperkende factoren. Alleen zo ontstaan er matches zonder beperkingen. Robbert Boonk ontwikkelde dit initiatief samen met vijf internationale partners, en inmiddels is het systeem bijna operationeel. In hun zoektocht kwamen ze het hightech platform van 8Vance tegen, waar matches worden gemaakt met behulp van Artificial Intelligence (AI). Kandidaten maken een zogenaamd ‘Ability Profile’ aan en dat doet de werkgever ook voor zijn vacature.
Het systeem Work 4 Everyone is bijna klaar. In deze sessie laat Robbert Boonk aan de hand van de proefversie alvast zien hoe het werkt. Robbert en Laurens vertellen wat het is, hoe het werkt en wat de impact hiervan kan zijn.
Robbert Boonk is directeur van de PHH Academie (opleider van gecertificeerde jobcoaches) en mede-initiator van matching platform Work 4 Everyone.
Laurens Waling
(duopresentatie met Robbert Boonk)
Laurens Waling is organisatievernieuwer en Chief Evangelist bij 8vance Matching Technologies.