De onderzoekers Séguin en Pelletier (2000) lieten twee groepen proefpersonen een simpele taak uitvoeren: gehusselde losse woorden ombouwen tot grammaticaal juiste zinnen. Het type woorden verschilde tussen de groepen. Groep 1 kreeg woorden voorgeschoteld als: uitdaging, spontaan en ontdekken; groep 2 woorden als: verplicht, gedwongen en volgens de regels. Vervolgens losten de proefpersonen kruiswoordpuzzels op. Wat bleek? Proefpersonen in groep 1 vonden de puzzels leuker, zeiden vaker ze uit vrije wil gemaakt te hebben, en losten meer woorden op dan de personen uit groep 2. De onderzoekers waren er dus in geslaagd om mensen te primen - onbewust beïnvloeden - op intrinsieke motivatie (iets doen omdat je het leuk vindt) of juist extrinsieke motivatie (iets doen omdat het moet). Goed om te weten voor organisaties, want de intrinsiek gemotiveerden puzzelden (presteerden) beter.
Maar hoe zit dat in organisaties? Op welk soort motivatie primen organisaties hun mensen? Een wetenschappelijk onderbouwd antwoord op deze vragen moet ik u helaas schuldig blijven, want zulk veldonderzoek is bij mijn weten nog niet gedaan. Maar er wordt ongetwijfeld heel wat afgeprimed, vooral op extrinsieke motivatie. En dan nog dubbelblind ook: noch de primer, noch de geprimede is zich ervan bewust. Denk aan leidinggevenden die op targets hameren, of die de formele cyclus van plannings- en beoordelingsgesprekken volgen in plaats van direct een informeel gesprek in te lassen. Ook de werkomgeving zit vol onbewuste cues voor extrinsieke motivatie, zoals tijdschrijfsystemen, prestatiebeloning en verplichte persoonlijke ontwikkelplannen.
Zelfs als managers weten dat eigen verantwoordelijkheid en autonomie belangrijk zijn, dan nog communiceren ze dit vaak tegenstrijdig, (‘je móet zélf initiatief nemen!’) waardoor ze non-verbaal alsnog primen op extrinsieke motivatie.
Gelukkig wordt er vast ook positief geprimed. En waarop we moeten primen, blijkt volop op deze site: prime mensen op wat ze willen leren, niet op wat ze willen bereiken; prime ze op flow en op uitdagingen in hun werk. Maar hoe dan? Welke primers werken het beste? De NSvP daagt u graag uit met goede ideeën te komen, en hoopt u hiermee intrinsiek te motiveren tot mooie projecten.
Reageren