Arbeidsmarkt van morgen

Op 7 februari organiseerden het Tijdschrift voor Arbeidsvraagstukken en de NSvP het symposium ‘Werken tot Nut van het Algemeen’. Centraal stond de vraag waar we ons schaarse arbeidspotentieel voor willen inzetten. En wat is nuttig werk precies? Hoe gaan we van bullshit- naar bull’s eye banen? Een middag met levendige discussies vanuit veel verschillende perspectieven, waaruit blijkt dat moeilijk een eenduidig antwoord te geven is op de vraag wat de belangrijkste opgaven van de toekomst zijn en wie dat bepaalt. Wat wel vaststaat is dat de verbinding tussen werk, maatschappelijke opgaven en de ervaring van zinvol werk, aandacht vraagt en dat werk méér is dan een bijdrage aan het BNP of puur het verwerven van inkomen.

Elf méér dan uitstekende eindscripties van masterstudenten zijn dit jaar genomineerd voor de David van Lennep Scriptieprijs. De NSvP wil met deze jaarlijkse prijs jonge onderzoekers belonen die relevante inzichten en nieuwe perspectieven bieden op de Toekomst van werk - waar niet financieel gewin maar de mens en diens Talent centraal staan. Met Toegang tot werk voor iedereen. En de inzet van Technologie die de kloof tussen mensen verkleint. 

Dit symposium stelt de belangrijke toekomstvraag waar we ons schaarse arbeidspotentieel voor willen inzetten. Wat is nuttig werk? En hoe komen we van bullshit naar bull's eye banen in een krappe arbeidsmarkt? We jagen een debat aan over nuttig werk in relatie tot behoeften in de samenleving, de economie en de persoonlijke ervaring van zinvol en waardevol werk. Het symposium is een initiatief van de NSvP en het Tijdschrift voor Arbeidsvraagstukken. Woensdag 7 februari 2024, Utrecht.

Vraag jij je af hoe we de groeiende tekorten aan personeel kunnen aanpakken? Durf jij verder te kijken dan je eigen bubbel? Trainees van We Care To Disgover zijn op verzoek van de NSvP de uitdaging aangegaan met het vraagstuk van arbeidsmarktkrapte en de noodzaak van werk in breder belang, met als doel het creëren van een toekomstbestendige arbeidsmarkt. Zij introduceren hun nieuwe NSvP-project "Buiten je Bubbel” en de Themamiddag op 3 februari 2024.

Nu werkt nog 1 op de 7 mensen in de zorg, maar om de continuïteit in de zorg te blijven garanderen moet dat straks naar 1 op 3. Dat lijkt een onmogelijke opgave, ook omdat de instroom weliswaar stijgt, maar de uitstroom momenteel ongekend hoog is. De zorg zal dus op zoek moeten naar andere manieren om het werk te organiseren en naar manieren om talent beter aan zich te verbinden en te blijven boeien. Hoe? Door nu al volop te experimenteren en innoveren, is de overtuiging in de regio Midden-, Zuid- en Zuid-West Gelderland. Een interview met Jennifer de Boer en Willem Rutgers, beiden van Werkgeversvereniging Zorg en Welzijn.

Nu brede welvaart steeds meer als graadmeter wordt gezien voor vooruitgang is het tijd om uitgebreider stil te staan bij de begrippen nuttig werk/werken in het algemeen belang. Arbeidseconoom Ronald Dekker, gasthoofdredacteur van het jaarlijkse NSvP-themanummer van het Tijdschrift voor Arbeidsvraagstukken, hoopt dat de kennis hierover verdiept - bijvoorbeeld over de rol van technologie, industriepolitiek en de rol van het onderwijs bij toekomstig nuttige banen. 

Het moet normaal worden dat mensen zich naast hun baan inzetten voor kwetsbare maatschappelijke sectoren als zorg en onderwijs. Met het nieuwe NSvP-programma ‘Werken in Breder Belang’ wil programmamanager Luc Dorenbosch het gevoel van urgentie terugbrengen dat in coronatijd ontstond. "Dit zal vooral een ‘will-based’ keuze moeten zijn, vanuit de motivatie voor het algemeen belang."

De stem van verpleegkundigen wordt relatief weinig gehoord in het debat over de toenemende zorgvraag en de personeelskrapte. Hoe ervaren zij werkinhoudelijke en organisatorische aspecten van hun werk, die kunnen leiden tot de overweging om het beroep te verlaten? Uit onderzoek blijkt dat veel jonge, gekwalificeerde verpleegkundigen overwegen om het beroep binnen de eerste werkjaren te verlaten. Om erachter te komen welke overwegingen een rol spelen onder recent afgestudeerde verpleegkundigen om de sector al dan niet te verlaten, interviewde Eva ter Horst tijdens haar stage bij de NSvP een groep recent afgestudeerde hbo-verpleegkundigen die werkzaam zijn in een ziekenhuis.

De opkomende platformeconomie bepaalt steeds meer de toekomst van werk. Platformwerk biedt kansen, maar brengt ook uitdagingen met zich mee. Op 16 februari 2023 organiseerden NSvP en het Tijdschrift voor Arbeidsvraagstukken het symposium "Platformwerk in goede banen" om het debat over platformwerk en de platformeconomie in een bredere kring te voeren. Wetenschappers, beleidsmakers, professionals, platformbeheerders en werkgevers- en werknemersorganisaties kwamen bijeen om te debatteren over de gevolgen van de platformeconomie voor menswaardig werk.

Er is veel te doen over de arbeidsomstandigheden van platformwerkers, en de rol die de platforms en algoritmes achter de platforms hierin spelen. In dit artikel zetten Valeria Pulignano en Milena Franke (Katholieke Universiteit Leuven) uiteen welke invloed algoritmes hebben op het werk van platformwerkers en waarom de ongelijke toegang tot informatie een risico vormt voor de werkenden.