Scripties over stresshantering, innovatiekracht en leeftijdsdiscriminatie winnen David van Lennepprijs

Door het accepteren van negatieve gevoelens beter in je vel zitten op je werk. De invloed van persoonlijke waarden van een CEO werken meestal positief op het innovatief werkgedrag van de medewerkers. Bij vacatureteksten met een indirect leeftijdsonderscheid hebben selecteurs een voorkeur voor jongere mensen. -  Dat zijn drie belangrijke bevindingen uit de winnende scripties van de David van Lennep scriptieprijs 2013. De prijs wordt jaarlijks uitgereikt aan drie vernieuwende master theses op het gebied van arbeid, beroep en organisatie. Een onafhankelijke jury, bestaande uit prof.dr. Carsten K.W. de Dreu, prof.dr. Bernard A. Nijstad en prof.dr. Anneke van Doorne-Huiskes, reikt de prijs in Utrecht uit.

1e prijs: Katharina Kuba: Accepting negative emotions makes us more resilient to daily work stressors. Begeleider: dr. Susanne Scheibe, Rijksuniversiteit Groningen
2e prijs: Ann-Cathrin Starke: Do CEOs' personal values affect employees' innovative work behaviour? Opening up the 'black box' of upper echelons theory. Begeleider: Dr. Marjan Gorgievski-Duijvesteijn, Erasmus Universiteit Rotterdam
3e prijs: Anne F.M. Wouters-Megens: Leeftijd geen bezwaar? De invloed van vacatureteksten op leeftijdsdiscriminatie. Begeleider: dr. Femke ten Velden, Universiteit van Amsterdam

1e prijs: Beter in je vel door het accepteren van negatieve emoties 
De eerste prijs was voor Katharina Kuba van de Rijksuniversiteit Groningen. Zij onderzocht of het accepteren van negatieve emoties een effectieve coping strategie is. Dit is een wetenschappelijk en maatschappelijk zeer relevant onderzoeksthema, vond de jury. Werknemers staan bloot aan een veelheid aan stressoren. De negatieve emoties die daarmee gepaard gaan, zorgen vaak voor minder welbevinden en mogelijk slechtere prestaties, verzuim en uitval. Daarom is het belangrijk om te begrijpen wanneer mensen last hebben van negatieve emoties en te ontdekken welke manieren van emotieregulatie goed werken. 

Dagboekstudie in de gezondheidszorg
Kuba deed een dagboekstudie waaraan een kleine honderd medewerkers in de gezondheidszorg meededen. Het bleek dat naarmate medewerkers negatieve emoties meer accepteerden, ze zich prettiger voelden, minder vermoeid waren en meer zin in hun werk hadden. Acceptatie van negatieve emoties lijkt dus een veelbelovende manier om met potentieel disfunctionele gevoelens en emoties op het werk om te gaan.

Solide methodiek
De jury beoordeelde de theoretische verankering als zeer solide en de onderzoeksmethodiek innovatief en zeer competent uitgevoerd. Kuba gebruikte hoogwaardige statistische modellering – zogeheten mulitlevel modeling – om de resultaten te analyseren. Een prestatie van formaat en een uitstekende bijdrage aan zowel wetenschap als praktijk, aldus de jury. 

2e prijs: De invloed van de persoonlijke waarden van CEO's op innovatief werkgedrag van medewerkers
De winnaar van de tweede prijs is Ann-Cathrin Starke, van de Erasmus Universiteit Rotterdam. Zij onderzocht de invloed van de persoonlijke waarden van CEO's op innovatief werkgedrag bij medewerkers. Het meeste onderzoek op dit gebied kenmerkt zich door een focus op de makkelijk waarneembare en meetbare eigenschappen van het upper echelon, zoals geslacht, leeftijd, en hoe lang ze al bij een organisatie werken. Maar in dit onderzoek is veel verder gekeken. De waarden van de CEO zijn gemeten, en gerelateerd aan innovatief gedrag van ondergeschikten. CEO’s die het belangrijk vinden om open te staan voor veranderingen, stimuleren meer innovatief gedrag dan CEO’s die daar minder open voor zijn. 

Self-enhancement werkt negatief
Enigszins verrassend werd verder gevonden dat de waarde self-enhancement, oftewel het belangrijk vinden om macht te verkrijgen en goede prestaties te leveren, negatief is gerelateerd aan innovatief gedrag van medewerkers. Dit zijn nieuwe en belangwekkende bevindingen voor de theorie en de praktijk, vooral gezien de noodzaak voor organisaties om innovatief te zijn en te blijven.

Buitengewoon goed geschreven
De jury vond ook de opzet van het onderzoek zeer fraai. Er zijn gegevens verzameld bij medewerkers en bij de CEO’s zelf. Dat resulteerde in een dataset met 18 CEO’s en 141 van hun medewerkers. Deze data zijn vervolgens met state-of-the-art multi-niveau analyses verwerkt tot een buitengewoon goed geschreven rapport met duidelijke conclusies.

3e prijs: Vacatureteksten met leeftijdsonderscheid leiden tot een voorkeur voor de jongere kandidaat. 
De derde prijs gaat naar de master these die een belangrijk thema aan de orde stelt: leeftijdsdiscriminatie op de arbeidsmarkt. Anne Megens, Universiteit van Amsterdam, deed onderzoek naar de rol van vacatureteksten bij het maken van leeftijdsonderscheid tijdens de selectie. Heeft directe of indirecte verwijzing naar leeftijd in de vacaturetekst gevolgen voor de voorkeuren van selecteurs? En laten selecteurs in hun voorkeuren het aspect leeftijd buiten beschouwing als er geen enkele indicatie van leeftijd wordt gegeven in de vacaturetekst?

Vanuit twee vakgebieden bekeken: recht en arbeidspsychologie
Het interdisciplinaire perspectief van dit werk maakt het extra interessant en was voor de jury één van de redenen om de derde prijs toe te kennen. Anne studeerde zowel rechten als arbeids- en organisatiepsychologie. Die combinatie van perspectieven komt terug in haar onderzoek. Het maken van onderscheid naar leeftijd bij sollicitaties is ook een juridisch probleem. De Wet Gelijke Behandeling bij Leeftijd verbiedt zowel directe verwijzingen naar leeftijd in vacatureteksten (“Wij zoeken een jonge kandidaat”) als indirecte verwijzingen (“Kort geleden afgestudeerd” of “Maximaal drie jaar werkervaring”). 

Leeftijdsaanwijzing leidt tot voorkeur voor jongere kandidaat
De resultaten toonden aan dat zowel vacatureteksten met direct als met indirect leeftijdsonderscheid leidden tot een voorkeur voor de jongere kandidaat. In de neutrale conditie was er geen verschil in voorkeur. Ideeën over ontwikkelingspotenties van kandidaten – die men van jongeren hoger inschatte dan van  ouderen -  speelden een belangrijke rol bij de beslissingen van de selecteur. Een belangwekkend resultaat met theoretische, maar zeker ook maatschappelijke implicaties, oordeelde de jury. 

David van Lennep Scriptieprijs
De David van Lennep scriptieprijs wordt jaarlijks uitgereikt door de Nederlandse Stichting voor Psychotechniek (NSvP) voor de drie beste master theses op het gebied van arbeid, beroep en organisatie. De prijs is één van de manieren waarop de stichting bijdraagt aan de innovatie op het terrein van de arbeids- en organisatiepsychologie. Jaarlijks zien op dit onderzoeksterrein ongeveer 150 master theses het licht. Alleen de beste worden door de universiteiten genomineerd voor de David van Lennep scriptieprijs. De drie prijswinnaars ontvangen ieder een bedrag van € 3.500 als aanmoediging om op de ingeslagen weg door te gaan. De sectie van de universiteit die de student heeft begeleid krijgt € 1.500. 

Alle genomineerde en winnende theses zijn te lezen en te downloaden.

Thema's

Onderwerpen

Reageren

Over NSvP

De NSvP maakt zich hard voor een menswaardige toekomst van werk. We stellen de vraag hoe de arbeidsmarkt van morgen eruit ziet en onderzoeken hoe werk zodanig kan worden ingericht dat het bijdraagt aan de menselijke waarden en behoeften. We zijn een onafhankelijke stichting. We financieren als vermogensfonds innovatieve projecten op het snijvlak van mens, werk en organisatie.

Rijnkade 88
6811 HD Arnhem
info@nsvp.nl
026 - 44 57 800

 

Vind ons op Facebook
Volg ons